Waarom heeft goochelen zo’n magische aantrekkingskracht op ons?

De mensheid is al honderden jaren in de ban van magie en goochelkunsten. Het is niet voor niets dat het woord ‘magie’ van het oude Griekse woord mageia afstamt. Het eerste boek met goocheltrucs verscheen al in 1584! Dit waren goocheltrucs zoals we die vandaag de dag nog steeds kennen: er werd gebruikt gemaakt van munten, kaarten en het voor de gek houden van het publiek door middel van vlugge handbewegingen. Goochelaars, of illusionisten zoals ze ook wel genoemd werden, vertoonden hun kunsten op markten en feesten voor een verwonderd publiek. Deze trucs zijn tijdloos: ze kunnen altijd en overal uitgevoerd worden en blijven verbazen. Niet zo gek dus, dat goochelen nog steeds zo’n magische aantrekkingskracht op ons heeft. Maar hoe is deze aantrekkingskracht eigenlijk te verklaren?

De kracht van een goocheltruc

De magische aantrekkingskracht van goochelen zit diep van binnen. Iedereen is wel een beetje bijgelovig, sommige mensen meer dan anderen. Hoewel deze ideeën soms irrationeel lijken, komen ze bij iedereen wel eens voor, bewust of onbewust. Goochelen is fascinerend, juist omdat we niet weten hoe de trucs worden uitgevoerd. Mensen willen graag verrast en verwonderd worden. Zodra je de truc snapt, verdwijnt de magie van het goochelen. Goochelaars lijken te spelen met de grenzen van het onmogelijke, waardoor wij als publiek geboeid blijven. Het is dus veel leuker om je mee te laten slepen in de show van de goochelaar, in plaats van proberen uit te vinden hoe de trucs worden uitgevoerd. Zo blijft goochelen een echte illusie.

Bron: Tailored

Magische psychologie

Niet alleen kinderen zijn geboeid door goochelen; zelfs de meest rationele volwassene kan zich laten betoveren door een goed uitgevoerde goocheltruc of illusie. Goochelen heeft de kracht je terug te nemen naar je kindertijd, toen je je nog eindeloos kon laten verwonderen. Daarnaast is ons geloof in magie evolutionair bepaald. Al eeuwen kennen mensen speciale krachten toe aan levenloze voorwerpen. Zo hechten we bijvoorbeeld meer waarde aan de gitaar van een beroemde rocklegende dan die van een onbekende muzikant. Hoewel dit nu misschien klinkt als bijgeloof, is dit terug te leiden tot het idee dat de mens zich vroeger beschermde tegen ziekteverwekkers door zich bewust te zijn van de afkomst van een voorwerp. Objecten staan dus vaak symbool voor iets anders of hebben een belangrijke betekenis. Het is voor onze hersenen nog wel eens moeilijk om het object zelf van die achterliggende betekenis te scheiden. Zo kan een bepaald kledingstuk bijvoorbeeld symbool staan voor een persoon, of een boek voor een bepaalde tijd in je leven. Deze psychologische verschijnselen verklaren waarom ‘magisch denken’ niet alleen bij kinderen voorkomt, maar ook bij volwassenen. Dit is ook wat de aantrekkingskracht van goochelkunst zo universeel maakt. Magie gaat verder dan rede en rationaliteit.

Dit artikel werd mede mogelijk gemaakt door Peter Hanssen Goochelarij.