De term is nog minder bekend dan hij eigenlijk zou moeten zijn. Earth Overshoot Day is de dag in het jaar dat de aarde haar natuurlijke budget van dat jaar al verbruikt heeft. Gaan we deze dag voorbij, dan maken we gebruik van de reserves van de aarde. Dan kappen we meer bomen dan er jaarlijks kunnen bijgroeien en stoten we meer CO2 uit dan de aarde kan absorberen. Ieder jaar berekent de onafhankelijke denktank Global Footprint Network op welke dag Earth Overshoot Day valt. Op 29 juli 2021 was het zover. En dat is niet zo mooi, want dat betekent dat we halverwege het jaar al verbruikt hebben wat de aarde in een jaar kan produceren. Vroeger was alles beter?
Helaas lijkt de dag bijna ieder jaar eerder te vallen, terwijl er zo’n 50 jaar geleden nog geen vuiltje aan de lucht was. De aarde kon zich op dat moment nog herstellen en compenseren voor onze jaarlijkse consumptie. Sinds het begin van de jaren ’70 is dit veranderd. In 1987 lag de datum nog op 19 december, in 2009 op 25 september, in 2020 was het op 22 augustus en in 2021 valt Earth Overshoot Day dus al op 29 juli, een stuk eerder. Dat betekent dat we eigenlijk 1,75 aardes nodig hebben om aan onze consumptie voor dit jaar te kunnen voldoen. De verwachting is zelfs dat het in 2050 om 2 aardes zal gaan, omdat de wereldbevolking nog steeds groeit.
Wel verschilt het per land hoe groot hun footprint is. In elk land valt de dag anders. Qatar had dit punt op 9 februari al bereikt en Vietnam pas op 18 september. De meeste landen consumeren meer dan ze kunnen produceren. Japanners consumeren bijvoorbeeld 7 keer de oppervlakte van Japan. Maar Nederland staat er ook niet zo rooskleurig voor. Onze Earth Overshoot Day valt al op 27 april! Als iedereen zou leven zoals Nederlanders, zou Earth Overshoot Day wereldwijd al op 4 mei geweest zijn…
Wat kunnen we doen?
Al zouden we Earth Overshoot Day maar ieder jaar iets naar achteren kunnen verschuiven, dan winnen we al een heleboel. Sterker nog, als we de datum ieder jaar 5 dagen naar achteren kunnen verschuiven, hebben we in 2050 gewoon maar weer 1 aarde nodig. Een aantal tips:
- Recyclen: je hoeft niet alles weg te gooien wat je niet meer gebruikt, want een ander is er misschien heel blij mee! Verkoop kleding en die je niet meer draagt of breng deze naar een tweedehands kledingwinkel. Meubels waar je op uitgekeken bent kunnen naar een kringloopwinkel. Scheid afval zo goed mogelijk zodat het gerecycled kan worden en kies zoveel mogelijk voor producten die te recyclen zijn, zoals papieren verpakkingsmateriaal, houten meubels of kunststof kozijnen.
- Bewust kopen: denk na over wat je consumeert. Heb je dat nieuwe shirt echt nodig? Heb je niet nog genoeg bananen? Kun je een dagje zonder vlees? De vlees- en kledingindustrie passen juist niet bij een duurzame leefstijl. Voor dierlijke producten zijn aanzienlijk meer grondstoffen nodig dan voor plantaardige producten. En ook op het gebied van groente en fruit valt nog wat te winnen!
- Gebruik zo min mogelijk energie: verwarm enkel de ruimtes die je gebruikt, douche korter, laat lampen niet onnodig branden of apparaten op stand-by staan, isoleer je huis goed en denk bij het vervangen van de cv-ketel na over een warmtepomp en zonnepanelen.
Laten we samen ons best doen in de hoop dat Earth Overshoot Day volgend jaar (een stuk) later valt!